در سالهای اخیر استفاده از الیاف طبیعی به عنوان تقویتکننده و یا پرکننده در ساخت کامپوزیتها مورد توجه بسیاری از محققین و بخشهای مختلف صنعت قرارگرفته است. این الیاف در مقایسه با دیگر تقویتکنندههای رقیب خود مانند الیاف شیشه و پرکنندههای معدنی دارای مزیتهایی فراوانی از جمله سازگار با محیط زیست، چگالی کمتر، استحکام و مدول ویژه بالاتر و سهولت اصلاح سطح الیاف بوده و ضمناً به طور گستردهای در دسترس میباشند. این الیاف ارزانتر از الیاف مصنوعی بوده و میتوانند در بسیاری از کاربردهایی که در آنها صرفهجویی در خواص مقاومتی محصول ارجح است، جایگزین الیاف مصنوعی گردند. این واقعیت که الیاف طبیعی تجدیدپذیر هستند در استفاده از این مواد در آینده نقش مهمی ایفاء میکند و علاقه روزافزون مصرفکنندگان به خرید محصولات دوستدار محیطزیست، نیاز صنایع به استفاده از مواد طبیعی را افزایش داده است. از اینرو طیف وسیعی از مواد وجود دارند که میتوانند به عنوان پرکننده و تقویتکننده در ساخت کامپوزیتها مورداستفاده قرار گیرند که این مواد را میتوان به ذرات و الیاف چوب، الیاف با پایه حیوانی، ذرات و الیاف پسماندهای کشاورزی (الیاف کتان، کنف، بامبو، کاه و کلش، سبوس برنج و …) تقسیمبندی نمود. بنابراین بررسی مقایسهای خواص کامپوزیت حاصل از مواد با شکلهای متفاوت (الیاف یا ذرات) میتواند جهت بالا بردن ارزشافزوده محصولات و کاهش هزینهها، در ساخت کامپوزیتها، جزو مهمترین فعالیتهای تحقیقاتی به شمار میآید. سالها بشر از الياف طبيعی براي ساخت قطعات گوناگون بهره ميبرد. بکارگیری كاه در ديوارهای گلی، الياف بامبو در ساخت قايق، پشم بز و موي دم اسب به همراه گل در ساخت تنور و الياف خرما در ساخت قايق و سرپناه، نمونههای متفاوتی از كاربرد الياف طبيعی در ساخت محصولات گوناگونی است كه بشر در طول تاريخ از آنها بهره برده است. امروزه نيز توجه جدي پژوهشگران به استفاده از الياف طبيعی در ساخت قطعات كامپوزيتی پيشرفته، نشانگر اهميت اين دسته از الياف است.
دكتر عليرضا معلم زاده
عالی واموزنده